Á síðasta ári voru reglulega haldnir viðburðir í Tjarnarbíó undir nafninu Arty Hour, en þar komu fram þeir listamenn sem voru með vinnustofu eða með verk í vinnslu í Tjarnarbíó. Á morgun verður þeirri hefð haldið áfram.

Arty Hour er haldinn á Tjarnarbarnum, aðgangur er ókeypis og að venju eru ljúffengar veitingar í boði á barnum.

Mælendur verða:

– Bjartmar Þórðarson og Guðjón Þorsteinn Pálmarsson, sem sýna verkið Skepnu um þessar mundir.

– Tryggvi Gunnarsson og Hilmir Jensson í leikhópnum Sóma þjóðar munu fjalla um síðasta verk þeirra, MP5, sem og nýtt stykki.

– Ragnar Ísleifur Bragason í Kriðpleir með verkið Síðbúin rannsókn.

– Meðlimir Möguleikhússins, en þau setja upp verkið Eldbarnið þessa dagana.

„Strindberg – stundin okkar“ nefnist nýr þáttur Ríkisútvarpsins, helgaður „hinum dramatíska þræði lífsins“, eins og segir í kynningu.

Umsjónarmaðurinn fær hjónin Henning Ólafsson og Ernu Sigurðardóttur til sín í skemmtilegt spjall um leikritið „Föðurinn“ eftir August Strindberg. Henning og Erna flytja brot úr textanum og velta vöngum yfir efniviði og persónum verksins, ásamt umsjónarmanni.

Þeir sem hlusta á þáttinn gætu haldið því fram að næstum hvert einasta talað orð í þættinum megi á endanum rekja til leikverks hins sænska meistara. Ennfremur að gestir þáttarins – jafnvel umsjónarmaðurinn líka – eigi í nokkrum erfiðleikum með að greina á milli raunveruleika og blekkingar.

Útvarpsleikhúsið lætur hlustendum eftir að dæma hér um og minnir á að „ekki er allt sem heyrist“ …

Þetta er efni ýs útvarpsleikrits sem Útvarpsleikhúsið frumflytur sunnudaginn 1. febrúar kl. 13:00 á Rás 1.

Höfundur og leikstjóri er Bjarni Jónsson og Einar Sigurðsson sér um hljóðvinnslu.

Persónur og leikendur:
Henning Ólafsson: Sveinn Ólafur Gunnarsson
Erna Sigurðardóttir: Sólveig Guðmundsdóttir
Umsjónarmaður þáttarins: Hjálmar Hjálmarsson

„Málið er að útvarp hefur verið að þróast mikið á liðnum árum. Tækifærum til þess að framleiða efni frá grunni hefur fækkað á meðan það er aukin áhersla á almennt spjall. Þáttastjórnendur fá til sín skemmtilega viðmælendur og spjalla um tiltekin málefni frekar en að framleiða efni um málefnið.“ (Úr viðtali við Bjarna Jónsson í Fréttablaðinu 29. o1. 2015 í tilefni af flutningi leikritsins)

Bjarni Jónsson er eitt okkar helsta leikskáld og hefur víða komið við í íslensku leikhúsi.

Fyrir Útvarpsleikhúsið skrifaði hann og leikstýrði þríleiknum Besti vinur hundsins og hlaut sú uppsetning Grímuna 2008 sem útvarpsverk ársins.

Hann hefur gert fjölda leikgerða fyrir Útvarpsleikhúsið og má þar m.a. nefna þrjú verk sem hann vann ásamt hljómsveitinni m ú m: Svefnhjólið eftir skáldsögu Gyrðis Elíassonar sem hlaut Norrænu útvarpsleikhúsverðlaunin 2004, Augun þín sáu mig eftir samnefndri skáldsögu Sjón sem hlaut 6. sæti í evrópsku ljósmiðlakeppninni Prix Europa 2009 og var flutt af útvarpsleikhúsi tékkneska ríkisútvarpsins í þeirra eigin uppfærslu nú í vikunni, og Hér eftir samnefndri skáldsögu Kristínar Ómarsdóttur og var tilnefnt til Grímunnar 2014. Einnig má nefna útvarpsleikgerðir eins og Dáið er alt án drauma eftir skáldsögu Halldórs Laxness, Barni náttúrunnar, (02/03), Ævinlega eftir skáldsögu Guðbergs Bergssonar (02/03) og Hinn íslenski aðall eftir skáldsögu Þórbergs Þórbergssonar sem hlaut Grímuna 2004 sem útvarpsverk ársins og Saga af þriðjudegi eftir sögu Steinars Braga (09/10).

Af öðrum leikverkum Bjarna á íslenskum leiksviðum má nefna Kaffi (Þjóðleikhúsið 97/98), Vegurinn brennur (Þjóðleikhúsið 03/04), Óhapp! (Þjóðleikhúsið 07/08) og Falið fylgi (Leikfélag Akureyrar 08/09).

Þá hefur Bjarni unnið að leikgerðum fyrir leiksvið eins og Hýbýli vindanna eftir skáldsögu Böðvars Guðmundssonar (Borgarleikhúsið 04/05) og Lífsins tré eftir skáldsögu Böðvars Guðmundssonar (Borgarleikhúsið 04/05).

Bjarni hefur unnið nú síðast með leikhópnum Kriðpleir að sýningunum Lítill kall/Tiny Guy (12/13) og Síðbúin rannsókn (14/15). Bjarni er einn af listrænum stjórnendum alþjóðlegu leiklistarhátíðarinnar LÓKAL.

Hver ert þú og hvað ertu að gera í dag?
Ég er leikari sem starfa líka sem söngvari og dagskrárgerðarmaður.
 
Í hvaða stjörnumerki ertu?
Steingeit.
 
Hvað ætlaðir þú að verða þegar þú yrðir stór?
Ég ætlaði alltaf að verða leikari. Hafði aldrei aðrar hugmyndir um lífsstarfið.
 
Hver er þinn helsti kostur og helsti galli?
Úff… ja ég er nú frekar glaðlyndur og sæmilega kraftmikill. Ég tek stundum aðeins of mikið að mér. Það er free-lance veikin.
 
Hver er uppáhaldsmaturinn þinn?
Mér finnst indverskur matur einstaklega góður.
 
Hvaða sýningu sástu síðast í leikhúsi?
Konuna við 1000 gráður og naut í botn.
 
Hvaða áhugamál áttu þér?
Crossfit, knattspyrnu, listir almennt, ferðalög.
 
Hvernig tónlist hlustar þú mest á?
Popp og rokk.
 
Hvað fer mest í taugarnar á þér?
Óheiðarleiki og sjálfhverfa.
 
Hver er þinn uppáhaldsstaður á Íslandi?
Vesturbærinn í Reykjavík.
 
Hver er þinn uppáhaldsstaður erlendis?
London og leikhúsin þar. Svo heillaðist ég algjörlega af Galapagos eyjum.
 

Flytja til London eða New York?
London.
 
Eiga hund eða kött?
Kött.
 
Borða heima heima eða úti daglega?
Heima.
 
Finnst þér betra að vinna á morgnana eða kvöldin?
Morgnana.
 
Hvort drekkurðu bjór eða vín með matnum?
Vín.
 
Hvort finnst þér skemmtilegra að lesa eða horfa á sjónvarp?
Lesa.
 
Hvort manstu betur: Nöfn eða andlit?
Andlit.
 
Veldu: Sturtu eða bað?
Sturtu.
 
Veldu: RÚV eða Stöð 2?
Rúv.
 
Ef þú ættir að lýsa þér í einu orði – hvaða orð væri það?
Steingeit.
 
Er eitthvað sem þú vilt segja að lokum?
Til hamingju með flottan vef leikhus.is. Allt sem styrkir hið góða starf sem unnið er í leikhúsum landsins er af hinu góða!
 

 
„Jólastjarnan“ Gunnar Hrafn Kristjánsson leikur Kugg

Þjóðleikhúsið frumsýnir í Kúlunni í febrúar nýtt leikrit eftir Sigrúnu Eldjárn um gleðigjafann Kugg og félaga hans. Áður hefur Sigrún skrifað fjölmargar vinsælar bækur um Kugg, Mosa, Málfríði og mömmu hennar, en þetta er í fyrsta sinn sem þau stíga á fjalirnar í Þjóðleikhúsinu.

Leikstjóri sýningarinnar er Þórhallur Sigurðsson en hann hefur leikstýrt um fjörutíu leiksýningum við Þjóðleikhúsið, þar af mörgum vinsælum barnasýningum, auk þess sem hann hefur sett upp fjölda sýninga í brúðuleikhúsi. Hann leikstýrði meðal annars Leitinni að jólunum og Góðu kvöldi, sem hlutu hvor um sig Grímuverðlaunin sem barnasýning ársins.

Kuggur er klár strákur sem á frekar óvenjulega vini. Þeir eru Mosi sem er lítill og grænn og svo mæðgurnar Málfríður og mamma hennar. Málfríður er gömul kerling en mamma hennar er ennþá eldri! Þessar mæðgur eru svo sannarlega skemmtilegar og uppátækjasamar. Það er líf í tuskunum þegar þær fara í Þjóðleikhúsið!

Hinn ellefu ára gamli Gunnar Hrafn Kristjánsson leikur Kugg en Gunnar Hrafn hefur áður leikið í tveimur leikritum á Stóra sviði Þjóðleikhússins, í sjónvarpsþáttum og nú í desember sigraði hann söngkeppnina Jólastjörnuna á Stöð2.

Leikkonurnar Edda Arnljótsdóttir og Ragnheiður Steindórsdóttir leika Málfríði og mömmu hennar.

Hver ert þú og hvað ertu að gera í dag?
Framkvæmdarstjóri Tjarnarbíós, kennari og leikari.
 
Í hvaða stjörnumerki ertu?
Krabbi.
 
Hvað ætlaðir þú að verða þegar þú yrðir stór?
Rokkstjarna.
 
Hver er þinn helsti kostur og helsti galli?
Dugnaður og Innsæi. Óþolinmæði.
 
Hver er uppáhaldsmaturinn þinn?
Nautkjöt beint frá býli.
 
Hvaða sýningu sástu síðast í leikhúsi?
Skepnu í Tjarnarbíó.
 
Hvaða áhugamál áttu þér?
Leiklist, hestar, skíði, glíma.
 
Hvernig tónlist hlustar þú mest á?
Akkúrat núna rokk og ról frá sjötta áratugnum.
 
Hvað fer mest í taugarnar á þér?
Óheiðarleiki og leti.
 
Hver er þinn uppáhaldsstaður á Íslandi?
Reykholtsdalurinn minn.
 
Hver er þinn uppáhaldsstaður erlendis?
Þykir alltaf vænt um London.
 

Flytja til London eða New York?
New York.
 
Eiga hund eða kött?
Hund.
 
Borða heima heima eða úti daglega?
Heima.
 
Finnst þér betra að vinna á morgnana eða kvöldin?
Morgnana.
 
Hvort drekkurðu bjór eða vín með matnum?
Hvorugt.
 
Hvort finnst þér skemmtilegra að lesa eða horfa á sjónvarp?
Lesa.
 
Hvort manstu betur: Nöfn eða andlit?
Andlit.
 
Veldu: Sturtu eða bað?
Bað.
 
Veldu: RÚV eða Stöð 2?
Rúv.
 
Ef þú ættir að lýsa þér í einu orði – hvaða orð væri það?
Forvitinn.
 
Er eitthvað sem þú vilt segja að lokum?
Lífið eilíft. Það er núna.
 

Alþjóðlegur leiklistarháskóli í London Rose Bruford leiklistarháskólin mun halda inntökupróf og viðtöl fyrir allar deildir í Hinu Húsinu, Reykjavík dagana 21. og 22.mars 2015

Nánari upplýsingar og skráning með tölvupósti á: international@bruford.ac.uk og í síma: +44(0)20 8308 2638
Námið hefst í október 2015
Rose Bruford var valinn besti leiklistarháskóli Bretlands í skoðanakönnun
nemenda 2013 og 2014

bruford.ac.uk

Næst sýning Uppsprettunnar – skyndileikhúss, verður mánudaginn 9. Febrúar. Uppsprettan, sem hefur verið að hasla sér völl í íslensku leihúslífi, hefur það að markmiði að kynna nýja íslenska höfunda og gefa leikurum og leikstjórum tækifæri á að sýna sig og hæfileika sína. Undanfarið höfum við haldið utan um æfða leiklestra á verkum í fullri lengd sem fluttir hafa verið á kaffhúsi Tjarnarbíós, en nú er komið að skyndileikhúsinu okkar.

Höfundar hafa sent inn handrit og vinnur nú sérskipuð dómnefnd að því að velja þau þrjú bestu. Sólarhring fyrir sýningu fá svo leikhóparnir þrír verkin í hendur en mega ekki byrja að æfa fyrr en kl. 18:00 á sýningardegi. Sýningin byrjar kl. 21:00 en öllum er frjálst að mæta og kíkja á æfingarnar. Einnig verður hægt að lesa verkin á hinu notalega kaffihúsi Tjarnarbíós og kynna sér þau áður en skoðað er hvernig leikhóparnir eru að vinna með þau.

Þetta er í fjórða sinn sem Uppsprettan er haldin, en sú fyrsta var keyrð á Menningarnótt 2013. Síðan þá hefur Uppsprettan átt heima í Tjarnarbíói og hefur smám saman verið að vaxa ásmegin. Fjöldi höfunda hefur tekið þátt, þar á meðal Sigmundur Ernir Rúnarsson, Þór Tulinius, Árni Kristjánsson, Bjargey Ólafsdóttir og Oddný Sv. Björgvinsdóttir.

Skaftáreldar eru sögusvið Möguleikhússins í nýju barnaleikriti, þar sem þessir afdrifaríku atburðir Íslandssögunnar eru séðir frá sjónarhóli barns. Lítil stúlka virðist mega sín lítils þegar veröldin tekur hamskiptum og hætturnar virðast búa við hvert fótmál. En hugrekki og hjartahlýja reynast tryggir förunautar á óvissutímum.

Eldbarnið verður frumsýnt í Tjarnarbíói laugardaginn 7. febrúar.

Hér er slóð á söfnunina https://www.karolinafund.com/project/view/735

Sólveig er söguhetjan í þessu nýja leikriti Möguleikhússins. Eftir gríðarlega jarðskjálfta verður stórt eldgos og skömmu seinna steypist hraunstraumur ofan af hálendinu. Sólveig og móðir hennar verða að flýja upp í fjallshlíð, þaðan sem þær horfa á bæinn sinn fara undir hraun. Við tekur ný og gjörbreytt tilvera, flótti og leit að húsaskjóli. Sólveig lendir í ævintýralegum aðstæðum sem hljóma fjarstæðukenndar fyrir íslensk börn í dag en voru raunverulegar á þessum tímum.

Hér heldur Möguleikhúsið áfram umfjöllun um mannlíf í kjölfar Skaftárelda og Móðuharðinda, en síðasta vetur frumsýndi það einleikinn Eldklerkinn sem hlaut afburðagóðar viðtökur. Að þessu sinni eru atburðirnir skoðaðir frá sjónarhóli ungrar stúlku í nýju barnaleikriti sem ætlað er áhorfendum frá 9 ára aldri.

Frumsýning verður í Tjarnarbíói 7. febrúar.

Höfundur: Pétur Eggerz
Leikstjóri: Sigrún Valbergsdóttir
Leikmynd og búningar: Guðrún Øyahals
Tónlist: Kristján Guðjónsson
Leikarar: Alda Arnardóttir, Andrea Ösp Karlsdóttir og Pétur Eggerz
Sérlegur ráðgjafi við handritsgerð: Kristín Helga Gunnarsdóttir

Föstudaginn 30. janúar verður haldin opin sýning á verkinu sem Oupa Sibeko hefur þróað og æft upp í Frystiklefanum. Verkið ber heitið Martröð.
 
Sýningin hefst klukkan 20.00 og tekur um 20 mínútur í flutningi.
 
Ókeypis aðgangur.

 
Sérhver atburður dregur dilk á eftir sér. Jafnvel ómerkilegustu atburðir geta haft langvinn áhrif. Morð, aftur á móti, getur slegið varanlega dæld inn í tilvist fólks og sogað alla þess orku inn í hið tilfinningalega svarthol sem umlykur minninguna.

Áhorfandinn dreginn á asnaeyrunum

Hvað eiga Alli og Nína, Pamela og Joe, og sögumaðurinn Adam sameiginlegt — hvað rekur þann síðastnefnda til að segja sögu þeirra, hvernig tengjast eiginlega þræðirnir og hvað fær hann út úr því að draga upp mynd af óhamingjusömu lífi þeirra? Leikverkið Skepna hefst á frásögn af glæp en fer fljótlega út í aðra sálma.

Áhorfandinn skilur ekki alltaf hvert hann er leiddur en eitt er ljóst að þangað er hann leiddur af fullkomnu öryggi þess sem segir frá. Adam togar í spottana og sýnir aðeins það sem hann vill hverju sinni, og hann gerir það ekki aðeins á áhugaverðan hátt heldur einnig skemmtilegan. Hann er fyndinn og svartur í senn. Við sitjum á valdi hans en við viljum jafnframt vita meira. Og einmitt þegar útlit er fyrir að farið sé nokkuð að fjara undan stjórn sögumannsins, að öll sýningin hafi jafnvel verið til þess eins að draga mann á asnaeyrunum, þá gerist það sem ég get ekki sagt frá. Sögumaður sýnir það hinsta sinni að sagan var sögð á hans forsendum og það er áhorfandans að gera upp við sig hvort hann samþykkir málalok.

Bjartmar hver?

Hver er Bjartmar Þórðarson og af hverju er hann ekki fastráðinn við eitt af stóru leikhúsunum? Ég hef ekki tölu á persónunum sem hann lék, en fyrir utan þær fimm sem nefndar eru að ofan lék hann kvikmyndaframleiðanda, leikstjóra, alkóhólískan handritshöfund og kókaínsnortandi konu hans, dverg og AA-fundarstjóra. Og hver einasta persóna var alveg einstök svo aldrei fór á milli mála í hvaða hlutverki hann var hverju sinni. Ekki einasta voru hlutverkin og skiptingar þeirra á milli vel útfærðar, heldur hefur Bjartmar tileinkað sér þau gamalreyndu sannindi að dýptina má sjá af yfirborðinu og að minna er meira hvað sviðsframkomu snertir. Það var næstum eins og hann hefði ekkert fyrir þessu. Hann lék öll hlutverkin af einstakri og fágaðri yfirvegun sem er eftirtektarverð í íslensku leikhúsi sem stundum getur verið flaumósa og yfirdrifið. Það þarf ekki alltaf að apa handapatið eftir Mússólíni enda fer Bjartmar þveröfuga leið og færir sinn eigin einstaka stíl inn á sviðið. Bravó! Bjartmar þýðir einnig verkið úr frummálinu og textinn í þýðingu er lipur, tilgerðarlaus og virkar vel.

Tónlist, leikstjórn og lýsing er í höndum Guðjóns Þorsteins Pálmarssonar og ekki koma fleiri að sýningunni svo gefið sé upp; það er enginn skráður fyrir búningum (búningnum, réttar sagt) og engin sviðsmynd er notuð. Allt virkar þetta vel saman, sviðsmyndarleysið og þar með tómið sem birtist í myrkrinu aftan við sögumann sem jafnan er aðeins lýstur upp með stakri ljósaperu, og svo skiptingar á milli staða sem gefnar eru til kynna með breytingu á ljósum og lipurri umbreytingu Bjartmars yfir í viðeigandi persónu þar fylgjandi. Tónlistin er lágstemmd, einkum angurvær útsetning á Raindrops Keep Fallin’ On My Head eftir David og Bacharach, og aldrei áður á ævinni hef ég fengið hroll við að heyra það lag — ekki síður sakir samhengis þess í sýningunni fremur en fegurðar.

Falleg og hrollvekjandi sýning

Ef lesandi nú spyr sig hvort hann eigi að sjá þessa sýningu þá segi ég hiklaust já. Hún er í senn falleg og hrollvekjandi en fyrst og fremst er hún til þess fallin að vekja spurningar, um þetta líf sem er svo mikil gjöf en samt svo óyfirstíganlega erfitt á köflum, um rétt og rangt og eðlishyggju þar að lútandi — eru ómenni, ef þau eru yfirleitt til, fædd sem slík eða verða þau þannig sakir félagsmótunar, eða geta þau breyst aftur, orðið „gott“ eða „eðlilegt“ fólk? Hvað ræður því hvernig við erum? Býr einhver vilji þar að baki eða erum við öll fædd skepnur sem þrífast eingöngu sakir óstjórnlegra, meðfæddra hvata?

Það eru engin svör veitt við þessum spurningum, en væntanlegir áhorfendur mega vænta þess að sitja uppi með einhverjar þeirra að sýningu lokinni. Það er helsti styrkleiki verksins: Það er enginn boðskapur í því. Allar siðferðislegar spurningar verða til með áhorfandanum. Og það er þannig sem gott leikhús skal gera.

Arngrímur Vídalín